Windows işletim sisteminin en hayat kurtaran özelliklerinden biri olan Sistem Geri Yükleme, bilgisayarınızda bir şeyler ters gittiğinde zamanı geri almanın en etkili yoludur. Hatalı bir sürücü güncellemesi, uyumsuz bir yazılım veya sistem dosyalarında meydana gelen bir bozulma sonrası bilgisayarınızı eski, kararlı haline döndürmenizi sağlar. Ancak, tam da bu özelliğe en çok ihtiyaç duyduğunuz anda bir Windows sistem geri yükleme sorunu ile karşılaşmak oldukça sinir bozucu olabilir. "Sistem Geri Yükleme başarıyla tamamlanamadı" veya benzeri hata mesajları aldığınızda paniğe kapılmayın. Bu sorun genellikle çözülebilir ve bu kapsamlı rehber, sorunun kaynağını bulmanız ve adım adım çözmeniz için size yol gösterecektir.
Yapılan araştırmalara göre, bilgisayar kullanıcılarının yaklaşık %60'ı kariyerleri boyunca en az bir kez ciddi bir sistem hatası veya veri kaybı riskiyle karşı karşıya kalıyor. Sistem Geri Yükleme, bu tür senaryolarda ilk savunma hattıdır. Bu nedenle çalışır durumda olması kritik öneme sahiptir. Bu yazıda, en yaygın geri yükleme hatalarından ileri düzey çözüm tekniklerine kadar her detayı ele alacağız.
Windows Sistem Geri Yükleme Sorunu Neden Kaynaklanır?
Sistem Geri Yükleme işleminin başarısız olmasına yol açan birden fazla potansiyel neden vardır. Sorunu çözmeye başlamadan önce, bu olası nedenleri anlamak doğru çözüm yolunu bulmanızı kolaylaştıracaktır. İşte en sık karşılaşılan Windows sistem geri yükleme sorunu tetikleyicileri:
- Antivirüs Yazılımları: Güvenlik yazılımları, sistem dosyalarında değişiklik yapmaya çalışan Sistem Geri Yükleme işlemini şüpheli bir aktivite olarak algılayabilir ve engelleyebilir. Özellikle agresif koruma modları bu soruna sıkça neden olur.
- Bozuk Sistem Dosyaları: Geri yükleme işleminin temel aldığı sistem dosyalarında bir bozulma varsa, işlem başlayamaz veya tamamlanamaz. Bu, en yaygın nedenlerden biridir. - Bozuk Geri Yükleme Noktası: Geri yüklemeye çalıştığınız spesifik geri yükleme noktasının kendisi hasar görmüş veya eksik olabilir. Bu durumda diğer geri yükleme noktaları sorunsuz çalışabilir.
- Yetersiz Disk Alanı: Sistem Geri Yükleme'nin çalışabilmesi için "Gölge Kopyalar" oluşturması gerekir. Sistem sürücünüzde (genellikle C:) yeterli boş alan yoksa, bu işlem başarısız olur. Microsoft, en az 300 MB boş alan önermektedir, ancak kararlı bir çalışma için birkaç GB boş alan olması daha sağlıklıdır.
- Gerekli Servislerin Çalışmaması: Sistem Geri Yükleme, "Volume Shadow Copy" (Birim Gölge Kopyası) ve "Microsoft Software Shadow Copy Provider" gibi arka plan servislerine bağımlıdır. Eğer bu servisler devre dışı bırakılmışsa veya düzgün çalışmıyorsa, geri yükleme işlemi başarısız olur.
- Hatalı Güncellemeler veya Sürücüler: Bazen Windows güncellemeleri veya donanım sürücüleri, geri yükleme bileşenleriyle çakışarak bu tür sorunlara yol açabilir.
Temel Kontroller ve İlk Adımlar: Sorunu Teşhis Etme
Karmaşık çözüm yöntemlerine geçmeden önce, birkaç temel kontrol yaparak sorunun kaynağını daraltabiliriz. Çoğu zaman, Windows sistem geri yükleme sorunu basit bir ayar veya durum kontrolü ile çözülebilir. Aşağıdaki adımları sırasıyla uygulayın.
- Sistem Koruması'nın Aktif Olduğunu Kontrol Edin: Bu en temel adımdır. Sistem Koruması kapalıysa, Windows otomatik olarak geri yükleme noktası oluşturmaz.
- Başlat menüsüne "Geri yükleme noktası oluştur" yazın ve çıkan sonuca tıklayın.
- "Sistem Koruması" sekmesinde, sistem sürücünüzü (genellikle C:) seçin ve "Koruma" durumunun "Açık" olup olmadığını kontrol edin.
- Eğer "Kapalı" ise, sürücüyü seçip "Yapılandır" butonuna tıklayın ve "Sistem korumasını aç" seçeneğini işaretleyin.
- Disk Alanını Kontrol Edin: "Bu Bilgisayar"ı açarak sistem sürücünüzdeki (C:) boş alanı kontrol edin. Eğer boş alan kritik seviyede düşükse (örneğin %10'un altındaysa), gereksiz dosyaları, geçici dosyaları veya kullanmadığınız programları silerek yer açın.
- Gerekli Windows Servislerinin Durumunu Kontrol Edin:
- Klavyeden Windows + R tuşlarına basarak "Çalıştır" penceresini açın.
services.mscyazıp Enter'a basın.- Açılan "Hizmetler" penceresinde aşağıdaki servisleri bulun:
- Volume Shadow Copy (Birim Gölge Kopyası)
- Microsoft Software Shadow Copy Provider
- Windows Backup
- Bu servislerin her birine çift tıklayarak "Başlangıç türü"nün "Otomatik" ve "Hizmet durumu"nun "Çalışıyor" olduğundan emin olun. Değilse, ayarları düzeltip "Başlat" butonuna tıklayın.
Bu temel kontroller sorunu çözmezse, daha kapsamlı yöntemlere geçme zamanı gelmiş demektir.
Adım Adım Çözüm Yöntemleri: Windows Sistem Geri Yükleme Sorunu Nasıl Giderilir?
Temel kontrolleri tamamladıysanız ve sorun devam ediyorsa, şimdi daha etkili çözüm yöntemlerini deneyeceğiz. Bu adımları sırayla uygulamanız, sorunun kaynağını sistematik bir şekilde ele almanıza yardımcı olacaktır.
Yöntem 1: Güvenli Modda Sistem Geri Yükleme
Güvenli Mod, Windows'u yalnızca temel sürücüler ve hizmetlerle başlatan bir tanılama modudur. Bu modda, antivirüs gibi üçüncü taraf yazılımlar çalışmaz. Bu nedenle, eğer Windows sistem geri yükleme sorunu bir yazılım çakışmasından kaynaklanıyorsa, Güvenli Mod'da işlem büyük ihtimalle başarılı olacaktır. Bu yöntem, başarı oranı en yüksek yöntemlerden biridir.
Adım Adım Güvenli Modda Geri Yükleme:
- Gelişmiş Başlangıç Menüsünü Açın:
- Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Kurtarma yolunu izleyin.
- "Gelişmiş başlangıç" başlığı altında "Şimdi yeniden başlat" butonuna tıklayın.
- Alternatif olarak, Shift tuşuna basılı tutarken Başlat menüsünden "Yeniden Başlat" seçeneğine tıklayabilirsiniz.
- Sorun Gider Menüsüne Ulaşın: Bilgisayar yeniden başladığında mavi bir ekran sizi karşılayacaktır. Buradan Sorun Gider > Gelişmiş seçenekler > Başlangıç Ayarları > Yeniden Başlat yolunu izleyin.
- Güvenli Modu Seçin: Bilgisayar tekrar yeniden başladığında bir seçenekler listesi göreceksiniz. Klavyenizdeki 4 veya F4 tuşuna basarak "Güvenli Modu Etkinleştir" seçeneğini seçin.
- Sistem Geri Yüklemeyi Çalıştırın: Bilgisayarınız Güvenli Mod'da açıldığında, Başlat menüsüne
rstrui.exeyazın ve Enter'a basın. Bu, Sistem Geri Yükleme sihirbazını doğrudan başlatacaktır. - İstediğiniz bir geri yükleme noktasını seçerek işlemi başlatın.
Yöntem 2: Komut İstemi (CMD) ile SFC ve DISM Taraması
Eğer sorun bozuk sistem dosyalarından kaynaklanıyorsa, Windows'un kendi yerleşik onarım araçları olan Sistem Dosyası Denetleyicisi (SFC) ve Dağıtım Görüntüsü Bakımı ve Yönetimi (DISM) araçlarını kullanabiliriz. Bu araçlar, bozuk dosyaları tespit edip onarır.
Adım 1: Yönetici Olarak Komut İstemi'ni Çalıştırma
Başlat menüsüne "cmd" yazın, "Komut İstemi" sonucuna sağ tıklayın ve "Yönetici olarak çalıştır" seçeneğini seçin.
Adım 2: SFC Taraması Yapma
Açılan siyah komut penceresine aşağıdaki komutu yazın ve Enter'a basın:
sfc /scannow
Bu işlem, korunan tüm sistem dosyalarının bütünlüğünü tarar ve bozuk dosyaları önbelleğe alınmış bir kopyasıyla değiştirir. İşlem biraz zaman alabilir, lütfen sabırla tamamlanmasını bekleyin.
Adım 3: DISM Taraması Yapma
SFC taraması sorunu çözmezse veya tamamlanamazsa, DISM aracını kullanın. DISM, SFC'nin onarım için kullandığı sistem imajını onarır. Komut İstemi'ne aşağıdaki komutları sırasıyla yazıp her birinden sonra Enter'a basın:
DISM /Online /Cleanup-Image /CheckHealth
DISM /Online /Cleanup-Image /ScanHealth
DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth
Bu işlemler tamamlandıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın ve Sistem Geri Yükleme'yi tekrar deneyin.
| Komut | Açıklama |
|---|---|
| sfc /scannow | Tüm korunan sistem dosyalarını tarar ve bozuk sürümleri onarır. En temel onarım aracıdır. |
| DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth | Windows Update'i kullanarak bozuk sistem imajını onarmak için daha kapsamlı bir tarama yapar. SFC'nin başarısız olduğu durumlarda kullanılır. |
Yöntem 3: Antivirüs ve Güvenlik Duvarını Geçici Olarak Devre Dışı Bırakma
Daha önce de belirttiğimiz gibi, güvenlik yazılımları Sistem Geri Yükleme'yi engelleyebilir. Bu olasılığı elemek için, antivirüs programınızı ve Windows Güvenlik Duvarı'nı geçici olarak devre dışı bırakıp geri yükleme işlemini tekrar deneyin.
- Antivirüs: Genellikle sistem tepsisindeki (sağ alt köşe) antivirüs simgesine sağ tıklayarak "Korumayı geçici olarak devre dışı bırak" veya benzer bir seçenek bulabilirsiniz.
- Windows Güvenlik Duvarı: Başlat menüsüne "Windows Defender Güvenlik Duvarı" yazın, açılan pencereden "Windows Defender Güvenlik Duvarı'nı etkinleştir veya devre dışı bırak" seçeneğine tıklayın ve hem özel hem de genel ağ ayarları için duvarı geçici olarak kapatın.
Önemli Not: Bu işlemi yaptıktan sonra internete bağlıyken dikkatli olun. Sistem Geri Yükleme işlemi bittikten sonra güvenlik yazılımlarınızı hemen yeniden etkinleştirmeyi unutmayın.
İleri Düzey Çözümler: Sorun Devam Ederse Ne Yapmalı?
Yukarıdaki tüm yöntemlere rağmen Windows sistem geri yükleme sorunu devam ediyorsa, daha teknik birkaç çözüm denenebilir. Bu adımlar daha fazla dikkat gerektirir.
Windows Kurtarma Ortamı'ndan (WinRE) Geri Yükleme
Bu yöntem, Windows işletim sistemi tam olarak yüklenmeden geri yükleme yapmanızı sağlar. Bu, işletim sistemi çalışırken aktif olan ve çakışmaya neden olabilecek birçok süreci atlar.
- "Güvenli Mod" bölümünde anlatıldığı gibi Gelişmiş başlangıç menüsüne gidin. (Ayarlar > Güncelleştirme ve Güvenlik > Kurtarma > Şimdi yeniden başlat)
- Mavi ekranda Sorun Gider > Gelişmiş seçenekler > Sistem Geri Yükleme yolunu izleyin.
- Bilgisayarınız yeniden başlayacak ve doğrudan Sistem Geri Yükleme arayüzünü açacaktır. Buradan adımları takip ederek geri yüklemeyi deneyin.
Yeni Bir Geri Yükleme Noktası Oluşturmayı Deneyin
Bazen mevcut tüm geri yükleme noktaları bozulmuş olabilir. Eğer sisteminiz şu an stabil çalışıyorsa, manuel olarak yeni bir geri yükleme noktası oluşturup daha sonra bu noktaya geri dönmeyi deneyerek sistemin genel olarak çalışıp çalışmadığını test edebilirsiniz. Bu, sorunun genel bir arıza mı yoksa sadece eski noktalara özgü mü olduğunu anlamanıza yardımcı olur.
Windows Sistem Geri Yükleme Sorunu İçin İstatistikler ve Gerçekler
Bu sorunun ne kadar yaygın olduğunu ve neden önemli olduğunu anlamak için bazı verilere göz atmak faydalı olabilir. Bu istatistikler, önleyici tedbirlerin önemini vurgulamaktadır.
| İstatistik | Anlamı |
|---|---|
| Kullanıcıların %31'i yazılım/donanım arızası nedeniyle veri kaybı yaşıyor. | Sistem Geri Yükleme gibi araçlar, bu tür arızalardan sonra sistemi kurtarmak için hayati önem taşır. |
| Başarısız Windows güncellemeleri, sistem kararsızlıklarının yaklaşık %15'ini oluşturuyor. | Güncelleme sonrası ortaya çıkan sorunlar, Sistem Geri Yükleme'nin en yaygın kullanım alanlarından biridir. |
| Bir sistem çökmesinin işletmelere ortalama maliyeti, duruş süresine bağlı olarak binlerce doları bulabilir. | Hızlı bir kurtarma çözümü, hem bireysel kullanıcılar hem de işletmeler için kritik bir maliyet tasarrufu sağlar. |
Sorun Tekrarlamaması İçin İpuçları ve En İyi Uygulamalar
Windows sistem geri yükleme sorunu çözdükten sonra, gelecekte benzer bir durumla karşılaşmamak için bazı önlemler alabilirsiniz. İşte en iyi uygulamalar:
- Düzenli Olarak Manuel Geri Yükleme Noktaları Oluşturun: Özellikle büyük bir yazılım kurmadan, sürücü güncellemeden veya sistem ayarlarında önemli değişiklikler yapmadan önce manuel olarak bir geri yükleme noktası oluşturun. Bu size daha fazla kontrol sağlar.
- Yeterli Disk Alanı Bırakın: Sistem sürücünüzün doluluk oranını düzenli olarak kontrol edin. En az %15-20 boş alan bırakmak, hem Sistem Geri Yükleme'nin hem de genel sistem performansının sağlıklı çalışması için önemlidir.
- Sistem Dosyalarını Periyodik Olarak Taratın: Ayda bir kez yönetici olarak Komut İstemi'ni açıp
sfc /scannowkomutunu çalıştırmak, olası bozulmaları erkenden tespit edip onarmanıza yardımcı olur. - Kaliteli Bir Antivirüs Yazılımı Kullanın: İyi bir güvenlik yazılımı, sistem dosyalarınıza zarar verebilecek kötü amaçlı yazılımları engelleyerek dolaylı yoldan Sistem Geri Yükleme'nin sağlığını korur.
Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
Sistem Geri Yükleme kişisel dosyalarımı (fotoğraf, belge vb.) siler mi?
Hayır. Sistem Geri Yükleme, kişisel dosyalarınızı etkilemek için tasarlanmamıştır. Belgeler, resimler, müzikler ve diğer kişisel verileriniz güvendedir. Bu işlem yalnızca Windows sistem dosyalarını, kayıt defteri ayarlarını ve seçilen geri yükleme noktasından sonra yüklenen programları ve sürücüleri etkiler. Kaldırılan programların listesini geri yükleme işlemine başlamadan önce görebilirsiniz.
Hiç geri yükleme noktam yok, ne yapmalıyım?
Eğer hiç geri yükleme noktanız yoksa, bunun nedeni muhtemelen Sistem Koruması'nın kapalı olmasıdır. Yukarıda "Temel Kontroller" başlığında anlatılan adımları izleyerek Sistem Koruması'nı etkinleştirmelisiniz. Bu, gelecekteki sorunlar için hazırlıklı olmanızı sağlar. Mevcut sorununuzu çözmek için ise SFC/DISM taraması gibi diğer onarım yöntemlerini veya Windows'un "Bu bilgisayarı sıfırla" özelliğini (dosyalarınızı koruma seçeneğiyle) düşünebilirsiniz.
Sistem Geri Yükleme işlemi ne kadar sürer?
İşlem süresi, bilgisayarınızın hızına, geri yükleme noktasının ne kadar eski olduğuna ve o tarihten bu yana ne kadar değişiklik yapıldığına bağlı olarak değişir. Genellikle 15 ila 45 dakika arasında sürer. Ancak bazı durumlarda bir saatten fazla sürebilir. İşlem sırasında bilgisayarınızı kesinlikle kapatmayın veya yeniden başlatmayın, bu sisteminize ciddi zararlar verebilir.
Sonuç
Windows sistem geri yükleme sorunu, can sıkıcı olsa da genellikle çözümsüz değildir. Bu rehberde anlatılan yöntemleri sabırla ve sırasıyla uygulayarak sorunun üstesinden gelme şansınız oldukça yüksektir. Temel kontrollerden başlayarak, Güvenli Mod ve Komut İstemi gibi daha güçlü araçlara geçerek, sorunu sistematik bir şekilde izole edebilir ve çözebilirsiniz. Unutmayın ki düzenli bakım ve önleyici tedbirler, gelecekte bu tür sorunlarla karşılaşma riskinizi önemli ölçüde azaltacaktır.
Eğer bu rehberdeki tüm adımları denemenize rağmen sorununuz devam ediyorsa, sorun donanımsal olabilir veya daha derin bir işletim sistemi bozulması söz konusu olabilir. Bu durumda profesyonel bir teknik servisten yardım almayı veya Windows'u sıfırlamayı/yeniden kurmayı düşünebilirsiniz. Deneyimlerinizi ve sorularınızı aşağıdaki yorumlar bölümünde bizimle paylaşmaktan çekinmeyin!

Yorumlar 0
Bu makaledeki 0 yorum kullanıcılarımızın deneyimlerini yansıtmaktadır.
Henüz yorum yapılmamış
Bu makale hakkındaki düşüncelerinizi paylaşan ilk kişi olun!
Yorumunuzu Paylaşın
Düşüncelerinizi bizimle paylaşın ve tartışmaya katılın.